Noten: de grote (?) verschillen tussen gebrande en ongebrande noten

Jurre ligt bij ons in bed en kijkt tv. Voor zich heeft hij een klein schaaltje gemengde noten. Hij smikkelt er behoorlijk van. 

“Deze vindt hij veel lekkerder, want ze zijn gebrand” zegt Cees. “o dat kan wel, zeg ik. Maar dat geeft niet” 

“Jawel, want dan eet hij die andere nooit meer en die zijn veel gezonder dan deze” 

We belanden in een gesprek over noten, de bereiding ervan en de mate van gezondheid. 

Want, zijn ongebrande noten echt zo veel gezonder dan gebrande? En “gebrand” klinkt wel goed, maar is eigenlijk gewoon gefrituurd, toch? 

Genoeg stof tot nadenken en een rede voor mij om weer eens een blog te maken. Maxx zal trots zijn. 

Wat zijn ongebrande noten?

Ongebrande noten, ofwel rauwe noten, zijn noten die alleen van hun harde schil zijn ontdaan en verder niet bewerkt. Ze bevatten dus ook alleen hun van nature aanwezige stoffen. 

Er zijn twee noten die sowieso nooit gebrand worden, dat zijn walnoten en paranoten.

Wat verstaan we onder “branden”?

Branden klinkt voor mij een beetje als roosteren, onder een grill of op een vuur bijvoorbeeld. Maar dat is niet zo. Met branden wordt bedoeld dat de noten even worden gefrituurd in olie. Meestal arachide (pinda) olie. 

Oeps, gefrituurd dus. Is dat niet slecht? Worden de voedingswaardes dan slechter? Om dat te weten te komen leg ik beide producten naast elkaar in de eetmeter van het voedingscentrum. Let op: ook het Voedingscentrum maakt fouten en ongetwijfeld zal het niet 100% kloppen, maar de verschillen zijn blijkbaar zo klein, dat het niet noemenswaardig is. 

Voedingswaarden

Eerst ga ik kijken naar de verschillen in voedingswaarde tussen gebrande en ongebrande noten. 

Ongebrand en gebrand per 100 gram volgens het voedingscentrum

Ik vraag het George, eigenaar van Pi-nuts Notenkramen

Geen verschil dus?

Wat blijkt, de noten zitten van zichzelf al zo vol met vet, dat ze daardoor eigenlijk bijna geen vet meer opnemen. 

“Het enige wat nog kan, is dat het vocht verdampt en dat daarvoor in de plaats wat arachide olie komt”. Maar, zo blijkt, noten bevatten bijna geen vocht dus dit is minimaal. Daar komt dan nog bij dat arachideolie zoals eerder gezegd pindaolie is, en dus heel wat anders dan bijvoorbeeld frituurvet. 

De olie schroeit de noot als het ware dicht waardoor hij lekker knapperig wordt. 

Blijft er dan geen laagje vet achter? 

Er blijft inderdaad een heel klein laagje vet achter. Als je dit niet fijn vindt, kun je ervoor kiezen om je noten in een keukenpapiertje te bewaren. 

Maar, het laagje vet blijft eigenlijk vooral achter bij pistache noten, omdat de schil geen vet opneemt. Die blijven dus altijd mooi glanzend. 

Neem je een handje cashewnoten, zal je zien dat dit amper vet achter laat op je handen. 

Is er nog verschil in kwaliteit?

Ja, er zijn branders die branden in zonnebloem olie in verband met een pinda allergie bijvoorbeeld, maar ook wel omwille van de prijs. Een combinatie zie je ook wel eens. 

“Ik brand alleen met arachide olie. Dat zorgt gewoon voor de beste smaak. En soms betaal je wel 3 keer meer voor arachideolie dan zonnebloem olie, maar dat vind ik het dubbel en dwars waard. 

Verlies je nog vitamines en mineralen door het branden?

“Dat is eigenlijk alleen het geval als er op hoge temperatuur wordt gebakken. Dan verander je echt de structuur van een product. Wij bakken op 145’c dat is perfect voor noten”

Wat is het voordeel van branden? 

De structuur van de noot veranderd, hij wordt knapperiger. En over het algemeen vinden we dat ook lekkerder. 

Noten zijn supergezond en passen in een gevarieerd voedingspatroon. Als mensen niet houden van ongebrande noten en het daardoor niet eten, sla je eigenlijk de plank mis. 

Let op: juist doordat het lekker is, eet je snel te veel, dus het is wel een aandachtspuntje als je op je gewicht wil/moet letten. 

Wat is het nadeel van branden?

Doordat de noot verhit wordt, gaat de kwaliteit van de vitamines en mineralen iets achteruit. Zo zit er in gebrande noten bijvoorbeeld iets minder vitamine C. 

Slotwoord

Het maakt dus eigenlijk niet zo veel uit of je nu gebrande of ongebrande noten eet. Het verschil zit hem vooral in smaak. en dat gebrande noten veelal ook als hartige snack worden genomen en om smaak gemaakt met kruiden en zout. Terwijl ongebrande noten vaker in zoete dingen gebruik worden zoals voor kwark en koekjes en ook soms ook aangevuld met gedroogd fruit. 

Onder andere donderdags op de Broekermarkt en zaterdag in Alkmaar pi-nuts.nl

** In ons kookboek “Helden in de keuken” staat op pagina 75 een heerlijk recept voor bliss balls, met natuurlijk noten van Pi-nuts. Bestellen kan hier https://commonheroes.nl/product/helden-in-de-keuken/ en met code BFF20 krijg je nu 20% korting.